Jewish Life #68. Jom Ha’atsmaoet

Het is vandaag Iyar 3, 5785[1] en we vieren Jom Ha’atsmaoet, de Onafhankelijkheidsdag van Israël. Gisteren was Jom Hazikaron, de dag van de Herinnering waarop wij de Israëlische doden uit alle Israëlische oorlogen alsmede degene die zijn omgekomen door terroristische acties herdenken. Vandaag is het feest. 
 
Viering van de geboorte van de staat Israël. Jom Ha'atsmaoet is de dag waarop de onafhankelijkheidsverklaring van Israël werd afgekondigd en de staat werd gesticht (5 Iyar 5708 ofwel 14/15 mei 1948). Jom Ha'atsmaoet is een nationale feestdag. Er worden psalmen gezongen en speciale gebeden gezegd, waarin de hoop wordt uitgesproken op vrede voor Israël en haar bewoners. Geen vanzelfsprekendheid in een wereld waarin omliggende landen de vernietiging van Israël als voornaamste doelstelling van hun bestaan hooghouden en wij dagelijks geconfronteerd worden met de terreur van jihadistische organisaties en een links-woke Westerse media. Fake-news en framing zijn aan de orde van de dag. En juist dan, als een soort zalm tegen de stroom in, houden wij stand, zijn wij samen sterk en vieren wij feest.
 
De staat Israël bestaat vandaag 77 jaar. Wij mogen op deze feestdag met eigen ogen de realiteit waarin wij leven door de visie van de profeten van Israël en in het bijzonder de visie van Ezechiël, overdenken. In hoofdstuk 36 van het Bijbelboek Ezechiël wordt het graduele proces van de verlossing van Israël beschreven. We lezen in vers 24-30a: ‘Ik leid jullie weg bij die volken, ik breng jullie bijeen uit die landen en laat je naar je eigen land terugkeren. Ik zal zuiver water over jullie uitgieten om jullie te reinigen van alles wat onrein is, van al jullie afgoden. Ik zal jullie een nieuw hart en een nieuwe geest geven, ik zal je versteende hart uit je lichaam halen en je er een levend hart voor in de plaats geven. Ik zal jullie mijn geest geven en zorgen dat jullie volgens mijn instructies leven en mijn regels in acht nemen. Jullie zullen in een land wonen dat ik aan je voorouders gegeven heb, jullie zullen mijn volk zijn en Ik zal jullie God zijn. Ik zal jullie redden van alles wat je onrein maakt, ik zal het koren bevelen overvloedig te groeien en nooit mee een hongersnood op jullie afsturen. De bomen zullen overvloedig vrucht dragen en de akkers zullen een rijke opbrengst geven.’
 
Het beeld van een nieuw hart zoals in Ezechiël is een metafoor die op meerdere plaatsen in de Tanach voorkomt, zoals in Jeremia 24:7. Het hart verwijst in de Joodse bijbel naar de kern van het ‘zijn’ van de mens, het centrum van inzicht en oriëntatie. Het Hebreeuws kent twee verwante woorden voor ‘hart’: lev en levav (samen ca. 850x); tussen beide woorden valt geen verschil aan te wijzen. De vertalingen geven deze woorden niet altijd met ‘hart’ weer. We komen bijvoorbeeld ook wel ‘innerlijk’, ‘kracht’, ‘neiging’, ‘moed’, ‘zin’ en ‘borst’ tegen. 
De gemene deler is dat het hart van een mens verwijst naar een juist inzicht en goede oriëntatie. Voor de Jood betekent dat het inwendige is afgestemd met het uitwendige, het binnenste met de levenswandel. De Eeuwige verlangt immers van hen de levensheiliging van het dagelijkse, de zogenaamde orthopraxie. Alle instructies van de Eeuwige zijn gericht op dit ene doel: ‘Weest heilig want Ik ben heilig’ (Vaijkra/ Leviticus 11:44). 
 
Het graduele proces van de verlossing van Israël, zoals wij dat hebben gelezen in Ezechiël, wordt over het algemeen in vijf fasen beschreven. De eerste fase betreft het verzamelen van de ballingen (vers 24). Een tweede fase betreft de bloei van het land. Een derde fase zoals heden ten dage, de nationale purificatie (reiniging, zuivering) waarbij het Joodse volk in ballingschap vergeleken wordt met een juweel dat was bezoedeld met vuil en modder en men in het land Israël weer gereinigd wordt middels de terugkeer naar de Torah (Zijn instructies) en de Joodse traditie. De vierde fase betreft de fase van de spirituele groei, waarbij het hart van vlees als metafoor dient.  Het nieuwe hart en de nieuwe geest zullen onze stenen harten, die weinig gevoeligheid voor onze medemens en een verharde gevoeligheid voor de diepere lagen van de Torah hebben, vervangen door een sensitief hart dat in staat is de Torah in al haar aspecten te omarmen, zowel het persoonlijke als het nationale. Deze spirituele transformatie zal van invloed zijn op het leven ieder individu, onze gezinnen en de hele Israëlische natie: ‘Ik zal jullie mijn geest geven en zorgen dat jullie volgens mijn instructies leven en mijn regels in acht nemen.’ (Ezechiël 36:27). In andere woorden: wij zullen de Torah en haar instructies naleven en de levende vervulling zijn van Zijn woorden. 
Tijdens een vijfde fase zullen wij een immense nationale groei ervaren. In Ezechiël 36:37 lezen we dan ook: ‘ik zal het volk zo talrijk maken als een kudde schapen… en men zal beseffen dat Ik de Eeuwige ben.’
 
In een commentaar van een rabbijn in de krant van vandaag las ik dan ook: ‘Vandaag de dag, ondanks het feit dat we verwikkeld zijn in een strijd tegen een wrede en schijnbaar onvermoeibare vijand, gaat de opbouw van het land in een ongelooflijk tempo door. Overal waar je kijkt, in welke richting dan ook, zie je flatgebouwen in aanbouw, nieuw aangelegde spoorlijnen, nieuwe tunnels en bruggen, allemaal ter vervulling van onze gebeden. En hoewel de huidige oorlog een verschrikkelijke tol eist, moeten we ons de leer van onze wijzen herinneren: "Oorlog is ook het begin van Verlossing" (Megilla 17B) en dat de Messias komt na een periode van strijd en oorlog (Beresjiet Rabba 42:4). In onze dagelijkse ochtendgebeden noemen we Hashem de ‘Meester van de oorlogen’, want Hij is het die over hen heerst en Israël naar zijn uiteindelijke verlossing brengt.’
 
Nu we vandaag de zevenenzeventigste verjaardag van de staat Israël vieren, moeten we met eigen ogen de realiteit waarin we leven overdenken en aanschouwen, door de visie van de profeten van Israël en met name die van Ezechiël. Wat een geluk dat we ons op het hoogtepunt van de inzameling van de ballingen bevinden – miljoenen Joden wonen al in het land, en zo de Eeuwige het wil, zullen er nog miljoenen meer naar huis terugkeren. Het land bloeit en ontwikkelt zich met gigantische sprongen, zowel economisch als qua infrastructuur en de bouw van steden en dorpen, en ook door een ongelooflijke technische vooruitgang.
 
Dit alles is een voorbereiding op de volgende fase: het investeren van spirituele inhoud, dat geleidelijk tot stand zal komen en ons ‘een nieuw hart en een nieuwe geest’ zal geven, verwijzend naar de grote terugkeer naar de Torah die de komende generaties zal kenmerken. Zoals er staat: 'Hashem zal Koning zijn over de hele aarde. Op die dag zal Hij de Enige zijn en Zijn Naam de Enige' (Aleinu-gebed).

[1] Normaliter valt de Onafhankelijkheidsdag op 5 Iyar. Vanwege aankomende Shabbat op 5 Iyar, is de feestdag dit jaar op 3 Iyar. 

​
Click on 'previous' to read more Blogs (Klik op 'vorige' voor meer Blogs).